28. ತುಳು ಪಾತೆರೊ ೨೦. ಪರಿಶಿಷ್ಟ ೨: ಭಾಷೆ-ಸಂಸ್ಕೃತಿ

ತುಳು ಪಾತೆರೊ:  ¥Àj²µÀ× - 2

¥ÀæPÀgÀt

18

¨sÁµÉ-¸ÀA¸ÀÌöÈw

Language and Culture

18.10 ¨sÁµÉ-¸ÀA¸ÀÌöÈw ¸ÀA§AzsÀ

18.20 ¨sÁgÀvÀzÀ ¨sÁµÉ®Ä-¸ÀA¸ÀÌöÈw

18.30 PÉÆAPÀt ¨sÁµÉzÀ ¸ÀºÀZÀAiÉÄð

18.40 vÀļÀĪÉÇqÀÄ zsÁ«ÄðPÀ vÀvÀé-¸ÀA¸ÀÌöÈw

18.50 ¸ÁgÁA±À

¨sÁµÉ-¸ÀA¸ÀÌöÈw ¸ÀA§AzsÀ

18.10 d£ÀªÀiÁ¤£À D¯ÉÆÃZÀ£Á ±ÀQÛqï GzÀãªÀªÁ¦£À aAvÀ£É®Ä C©üªÀåPÀÛ ªÁ¦¤ ¥ÁvÉgÉÆzÀ, ¨sÁµÉzÀ ªÀÄÆ®PÀ. ¨sÁµÉzÀ ¥ÀæAiÉÆÃUÉÆqï F aAvÀ£É®Ä ¸ÀéZÀÒªÁ¦¤ CAZÀ£Éà ªÀiÁ£ÀªÀ£À D¯ÉÆÃZÀ£Á ±ÀQÛ «ªÉÃPÀ¥ÀÇjvÀªÁ¦¤ EAzïzï £À£À MAf jÃwqï ¥ÀuÉÆð. E£ÀßUÀ ªÀiÁ£ÀªÀ£À aAvÀ£É¯ÉUï ¨sÁµÉ MAf jÃwqï ¥ÀÇgÀPÀªÁzï £ÀqÀvÉÆÛA§ÄAqÀÄ. ªÀiÁ£ÀªÀ£À aAvÀ£É®Ä ¸ÀªÀiÁdzÀ, dUÀvïÛzÀ PÀ¯ÁåtªÁªÀgÉUï PÁgÀtÂèsÀÆvÀªÁzÀļÀî. F aAvÀ£É®Ä C¨sÁå¸À §¯ÉÆlÄ, vÀPÀð§zÀÞªÁzï,«ªÉÃPÀAiÀÄÄPÀÛªÁzï, ¤ªÀÄð®vÉ£ï ¥ÀqɪÀgÉUï ¨sÁµÉ ¸ÀºÁAiÀÄPÁj. F ¤ªÀÄð® ZÉÊvÀ£Àå  ¥ÀqÉwÛ£À aAvÀ£É¯É£À ¥sÀ®ªÁzï, ªÀiÁ£ÀªÉ ¸ÀªÀiÁd CxÀªÁ MAf zÉñÀ,¸ÀA¸ÀÌöÈwzÀ ±ÉæõÀ× ªÀÄmÉÆÖÃUÀÄ ¸ÁUÀgÉUï ¸ÁzsÀå. ¸ÀA¸ÀÌöÈw ¥ÀgÀ¥ÀÅ£À ¤ÃgÀÝ ¯ÉPÉÆÌ vɽAiÀiÁzï G¥ÉÇàqÀÄ. C¬ÄlvÀæ ¥ÀæzsÁ¤ £ÉºÀgÀÆgÀAa£À GzÁvÀÛ ªÀiÁ£ÀªÀ ¥ÉæëĮÄ,GvÀÛªÀÄ ¯ÉÃRPÉgï,¸Á»vÀåPÁgÉgï,PÀ«,ªÁYäAiÀÄPÁgÉgï, F zÉñÀzÀ ªÀÄ®è £À¢ UÀAUÁ£À¢vÀ «ÄvïÛ C¥ÁgÀ UËgÀªÀ ¨sÁªÀ vÁ¼ÉÆAzÀÄ EvÉÛgï. EAzÉvÀ PÁgÀt «ÃvÉ ªÀiÁ£ÀªÀ£À fêÀ£À ¥ÀgÀA¥ÀgÉmï, ¨sÁgÀvÀ KvÉÆà ¸ÁzsÀ£É ªÀiÁ¼ÉÆÛAzÀÄ,«ZÁgÀ²Ã® ªÉÄÃzsÁ«®Ä F zÉñÀzÀ ¸ÀªÀÄUÀæ ¸ÀA¸ÀÌöÈwUï C¥ÀUÀ¥ÀUÀ vÀAPÀļɣÀ PÁtÂPÉ PÉÆvÉðgï. ¸ÀĪÀiÁgÁzï £Á£Á CAvÀ¸ÀÄۯɣÀ zÁAmÉÆAzÀÄ ¨ÉÊzïAqï. F zÉñÀzÀ ¸ÀA¸ÀÌöÈwUï ¸ÁQëèsÀÆvÀªÁzï,Fvï PÁ¯ÉÆrÝAa ¥À«vÀæ ¥ÁªÀ£À gÀÆ¥ÀzÀ UÀAUÁ£À¢ MAeÉà ¯ÉPÉÆÌ ¥ÀgÀvÉÆÛAzÀįÁ ¨ÉÊzïAqï.

18.11 £ÀAPï vÉj¢£À ¯ÉPÉÆÌ, VæÃPï MAf PÁ¯ÉÆqÀÄ, Qæ.¥ÀÇ. MAd£É ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ ªÀÄÄlÖ, GZÁÒçAiÀÄ ¹Üwmï EwÛ£À ¥ÀæzÉñÀ. C¬ÄnwÛ£À ¸ÀA¸ÀÌöÈwzÀ ¥sÀ®ªÁzï «ªÉÃZÀ£Á¥ÀÇtðªÁzï D¯ÉÆÃZÀ£É ªÀiÁ¼ÀÄà£À ªÉÄÃzsÁ«®Ä GzÀãªÀªÁ¢vÉÛgï. Qæ²ÑAiÀÄ£ï vÀvÀé®Ä AiÀÄÆgÉÆÃ¥ÀÅ£ï ªÀÄÄlÄÖ£À PÁ¯ÉÆqÀÄ D vÀvÀé¯ÉUï VæÃPï d£À GzÁ¹Ã£ÉÆqÉÆÝ, zÀÄgÀAPÁgÉÆqÉÆÝ D±ÀæAiÀÄ PÉÆgÀAzÉ ¥ÉÇÃAiÉÄgï. ¥ÀjuÁªÀĪÁzï gÉÆêÀiï ¸ÀA¸ÀÌöÈw GzÀãªÀªÁzï Qæ²ÑAiÀÄ£ï vÀvÀézÀ PÉÃAzÀæªÁAqï. ¸ÁªÀiÁædå ±ÀQÛqï, VæÃPï ¸ÀA¸ÀÌöÈw£ï ¢PÀÌj¸Ázï, AiÀÄÆgÉÆÃ¥ÀÅzÀ DzsÀĤPÀ ¸ÀA¸ÀÌöÈw¯ÉUï §Ä£Á¢AiÀiÁAqï. ¯Áån£ï ¨sÁµÉ VæÃPÀÝ ¥ÁPÀ ±À§Þ¯É£ï ¥ÀqÉvÉÆÛAzÀÄ GvÀÛªÀÄ ¸Á»vÀå ¨sÁµÉ DAqï. PÀæªÉÄÃt, gÉÆêÀÄ£ï ¸ÁªÀiÁædå MqÉzï ¥ÉÇÃzï, C¬ÄvÀ £ÁªÀıÉêõÀªÁAqÀ¯Á, AiÀÄÄgÉÆÃ¥ÀÅzÀ £Á£Á zÉñÀ¯Éqï ¸ÀA¸ÀÌöÈw Mjzï ¥ÉÇÃAqÀÄ. vÀ¢æÃwqÉà ¯ÁånÃ£ï ¨sÁµÉ¯Á vÀÄAqÀÄvÀÄAqÁzï EmÁ°AiÀÄ£ï,¥sÉæAZï,¸Áवï,EvÁå¢ ¨sÁµÉ®Ä ¸ÀévÀAvÀæªÁAiÀÄ. F ¨sÁµÉ¯Éqï ¸Á»vÀå ¨É¼ÀUÁªÉÇAzÀÄ, ¸ÀA¸ÀÌöÈw ªÀiÁvÀæ MAeÉà Dzï Mjzï §vïÛAqï. F ¸ÀA¸ÀÌöÈwUï ¯Áånãï EvÉÛ¯Á MAf jÃwqï ¥Àæ¸ÁgÀ ªÀiÁUÀðªÁzï GAqÀÄ. CAZÁzï, ¨sÁµÉ ¸ÀA¸ÀÌöÈw®Ä MAeÉPÉÆÌAf ¥ÀÇgÀPÀ. CvÁÛªÀAzÉ ¸ÀA¸ÀÌöÈwzÀ ªÀÄlÖ£ï, gÀÆ¥ÀÅgÉÃSÉ£ï vÉj¥ÁªÀgÉUï, ¨sÁµÉ PÀÆqÁ ¸ÀéZÀÒªÁzÀÄ¥ÉÇàqÀÄ. CAZÁzï, ¸ÀA¸ÀÌöÈwzÀ DZÀgÀuÉqï CAzsÀ±ÀÈzÉÞ DªÀqï C«ªÉÃPÀvÉ DªÀqï G¥ÉàgÉ §°è. C¥ÀUÀ£Éà ¸ÀA¸ÀÌöÈw¯Á ¨sÁµÉ¯Á KPÀjÃwqï ¥ÀgÀA¥ÀgÁUÀvÀªÁ¥Á. ¥ÀgÀA¥ÀgÉ£ï Mj¥ÁªÀgÉ ¥ÁvÉgÉÆ ¸ÀéZÀÒ,¸ÀàµÀÖ D¢¥ÀÅöà£À CUÀvÀå. GzÁºÀgÀuÉUÁzï VæÃPï ¨sÁµÉ Qæ.¥ÀÇ. Dd£Éà ±ÀvÀªÀiÁ£ÉÆqÉà PÁªÀå ¨sÁµÉAiÀiÁzï, E°AiÀiÁzï, Mqɹì E¤à gÀqïØ PÁªÉÇå®Ä AiÀÄÄgÉÆÃ¥ÀÅzÀ ¸ÀA¸ÀÌöÈw£ï vÉj¥ÁªÀÅ£À ¸Á»vÀåªÁzï ¥sÉæAZï,¸Áवï,EAVèõï,dªÀÄð£ï ¨sÁµÉ¯ÉUï ¸ÀÆàwðzÁAiÀÄPÀªÁzï §vïÛAqï. CAZÀ£Éà ¨sÁgÀvÉÆqÀÄ ªÉÃzÀPÁ®zÀ ¨sÁµÉ D PÁ®zÀ ¸ÀA¸ÀÌöÈw£ï C©üªÀåPÀÛ ªÀiÁ¼ÀÄà£ÀªÁAqï.

¨sÁgÀvÀzÀ ¨sÁµÉ®Ä-¸ÀA¸ÀÌöÈw

18.20 ¨sÁgÀvÀzÀ D¢zÀ ¸ÀA¸ÀÌöÈw JAa£ÀªÀÅ EAzïzï vÉj¦¤ ªÉÃzÀ ¨sÁµÉqïÝ. EAzï ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀzÀ ¥ÀǪÀð¨sÁ« ¸Á»vÀå¨sÁµÉ. D PÁ¯ÉÆqÀÄ ªÀĺÉAeÉÆzÁgÉÆ, ºÀgÀ¥Áà £ÁUÀjÃPÀvɯɣÀ PÀÄgÀĺÀÄ EwÛ£ÀªÁAqÀ¯Á. C¬ÄPÀļɣÀ ¸Á»vÀå §Ä¯Ézï ¨ÉÊ¢£ï¬ÄPï DzsÁgÀ wPÀÄÌf. C¬ÄmÁݪÀgÉ D £ÁUÀjÃPÀvɯÉqï £ÀqÀvïÛzï §wÛ£À ¸ÀA¸ÀÌöÈwzÀ gÀÆ¥ÀgÉÃSÉ £ÀAPï vÉjzï §vïÛf. PÉ®ªÉà «UÀæºÉÆ®Ä, °¦ EvÁå¢ wPïÌ¢£À¬Ämï, F £ÁUÀjÃPÀvÉqï ¸ÀA¸ÀÌöÈw JAa£ÀªÀÅ E¤à «µÀAiÀÄ vÉjAiÀÄgÉUï ¸Á»vÀå UÀæAxÀ¯Éà EvïÛ¢AqÀ ¸ÀºÁAiÀĪÁvÀÄ. F £ÁUÀjÃPÀvÉ£Éà ¸ÀA¸ÀÌöÈw CvïÛ. £ÁUÀjÃPÀvÉ ¨ÁºÀå, ±ÁjÃjPÀªÁAqÀ, ¸ÀA¸ÀÌöÈw DAvÀjPÀ,C±ÀjÃjPÀ,DzsÁåwäPÀ EAzïzï vÉjAiÉÆqÀÄ. ªÀiÁ£ÀªÀfêÀ£À ¸Ë®¨sÉÆåUÀÄ £ÀUÀgÀgÀZÀ£É, ªÀ¸Àw gÀPÀëuÉ ªÀ¸ÀÄÛ ¸ÀAUÀæºÀ, ªÀ¸ÀÄÛ «¤ªÀÄAiÀÄ,ªÁå¥ÁgÀ EvÁå¢ fêÀ£ÀzÀ ¨ÁºÀå ¸ÀÄRzÀ ¸À®ÄªÁ¬Ä£À £ÁUÀjÃPÀvÉ §®vÉÆÛAzÀÄ EvïÛAqÀ¯Á, ¸ÀA¸ÀÌöÈwqï ªÀiÁ£ÀªÀ ¥ÀgÀA¥ÀgÉ G½¥ÁªÉgÉ CUÀvÀå«wÛ£À ¸ÀA¸ÀÌöÈw EvïÛAqï E¤à£À¬ÄPï ¸ÀªÀÄ¥ÀðPÀ DzsÁgÀ wPÀÄÌf. ªÀiÁ£ÀªÀ fêÀ£ÀzÀ DAvÀjPÀ aAvÀ£É, ªÀiÁ£À¹PÀ £ÉªÀÄä¢,£ÁUÀjÃPÀvÉvÀ dvÉmï EvïÛzï, D aAvÀ£É®Ä  UÀæAxÀ¸ÀܪÁzï EvïÛAqÀ ªÀiÁvÀæ ¸ÀA¸ÀÌöÈwzÀ ªÀÄmÉÆÖ£ÀÄ C¼À¥ÉgÉ ¸ÁzsÀåªÁvÀÄ. ¸ÀA¸ÀÌöÈw-£ÁUÀjÃPÀvÉ®Ä fêÀ£ÀzÀ gÀqïØ ªÀÄÄRå CAUÀªÁAqÀ¯Á, ¥ÀgÀªÀıÉæõÀÖ fêÀ£ÉÆUÀÄ ¸ÀA¸ÀÌöÈwzÁAvÉ GvÀÛªÀÄ ¨sÁµÉqï,«ZÁgÀ¥ÀÇtð ¸Á»vÀåzÁAvÉ ¥ÀgÀA¥ÀgÉ Mj¥ÁªÀgÉUï ¸ÁzsÀå«fÓ.

18.21 ¨sÁgÀvÀzÀ ¸ÀA¸ÀÌöÈw ªÉÃzÀPÁ¯ÉÆrÝAa, £ÀAªÀÄ ¥ÀgÀA¥ÀgÉqï £É£É¥ÀÅqÀÄAqÀÄ. C¬ÄvÀ ¸ÀA¸ÀÌöÈw JªÉéà ªÀÄlÖzÀ ªÁAqÀ¯Á, C¬ÄvÀ ¸ÀégÀÆ¥À vÉj¦¤ ªÉÃzÀ®Ä E¤à ªÀĺÁUÀæAxÀ¯ÉqïÝ. F UÀæAxÀ¨sÁµÉ PÀÆqÁ ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀ  E¤à ±ÉæõÀÖ ¸Á»vÀå ¨sÁµÉ DAqï. F UÀæAxÀ ¨sÁµÉqïÝ £ÀAvÀæ PÉ®ªÀÅ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ £ÀAvÀæ gÁªÀiÁAiÀÄt, ªÀĺÁ¨sÁgÀvÀ E¤à ªÀĺÁPÁªÀå®Ä GAqÁAiÀÄ. F ªÀĺÁPÁªÀå¯É£À ªÀ¸ÀÄÛ®Ä PÁªÀågÀZÀ£ÉzÀ PÁ¯ÉÆqïÝ ¢Ad zÀÄA§ÄzÀªÀÅ EAzïzï «zÁéA¸ÉgÉ£À C©ü¥ÁæAiÀÄ. FzÀÄA¨Éà ¥ÀtÂÛ£À ¯ÉPÉÆÌ, 16.2 ¥ÀjZÉÒÃzsÀzÀ ªÁPÀå aºÉß¯É£ï ¥ÁqÀÄ£À ¥Àæ±ÉßzÀ GvÀÛgÀ ªÀÄÆ®ÄAqÀÄ:-

¥ÀæSÁåvÀ ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀ ¥ÁæzsÁå¥ÀPÉgÁ¢wÛ£À n.§gÉÆæ ¥ÀuÉÛgï, "F ªÀĺÁ PÁªÀå®Ä(gÁªÀiÁAiÀÄt,ªÀĺÁ¨sÁgÀvÀ®Ä) C¬ÄPÀļɣÀ CAwªÀÄ gÀÆ¥ÉÇqÀÄ §ºÀĵÀ ¨sÁj ¦gÁPÀݪÀvïÛ. DAqÀ,C¬ÄPÀļÀÄ ¥Àæw¥Á¢¥ÀÅ£À ¸ÀA¥ÀæzÁAiÀÄ,jÃw¯Á ¨sÁµÉ¯Á ¸ÉÃgïÝ ªÀĺÁ ¥ÁæPÀÝ PÁ¯ÉÆUÀÄ MAiÀÄÄåªÀÅAqÀÄ. ¨ÉÆPÀ F ªÀĺÁPÁªÀå¯Éqï §wÛ£À ±À§Þ®Ä CªÉà gÀÆ¥ÉÇqÀÄ ¥Á° ¨sÁµÉzÀ UÀæAxÀ¯Éqï vÉÆÃfzï §¥Áð.CAZÁzï F ±À§Þ®Ä Qæ²ÑAiÀÄ£ï AiÀÄÄUÉÆqïÝ ¢Ad ¦gÁªÀÅUï MAiÀÄÄàªÀÅ. F jÃwzÀ zÁæ«qÀzÀ ¥Àæ¨sÁªÀ ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀ ¨sÁµÉzÀ «ÄvïÛ Dw£ÀPÁ® ªÉÃzÉƯÉqïÝ £ÀAvÀæ ªÀĺÁPÁªÀå¯ÉqïÝ zÀÄA§ÄzÀ CªÀ¢üqï EAzïzï £ÀªÀÄ ¤µÀ̵Éð ªÀiÁ¼ÉÆà°."

C¥ÀUÁAqÀ ¥ÁæPÀÝ ¨sÁµÉ¯Éqï ¥ÁæPÀÈvÀ-¥ÁPÀl-¥Á° ¨ÉÆPÀ zÁæ«qÀ PÀÄlÄA§zÀ ¨sÁµÉ¯ÉUï ¸ÀA§AzsÀzÁ£É? JAZÀ? EAzïzï vÉj¦£À CUÀvÀåªÀÅAqÀÄ. F ¢¸Émï,¥Á° ¥ÁæPÀÈvÀ ¨sÁµÉzÀ ªÁåPÀgÀt CzsÀåAiÀÄ£À ¸ÀªÀÄ¥ÀðPÀªÁzï £ÀqÀvïÛzï,CªÉ£ï ¥ÀæPÀl ªÀiÁ¼ïÛzï,¨sÁgÀvÀzÀ ««zsÀ ¨sÁµÉ®Ä MAeÉà ªÀÄÆ®zÀªÀÅ CvÁÛ? CvïÛqÀ, F ¨sÁµÉ®Ä JAZÀ,K¥À GzÀãªÀªÁAiÀÄ, ¥ÁæPÀÈvÀ C¥ÀUÀ MªÀÅöé gÀÆ¥ÉÇqÀÄ EvïÛAqï E¤à ºÀ®ªÁgï «µÀAiÀÄzÀ «ÄvïÛ ¸ÀÄ¢ÃWÀð CzsÀåAiÀÄ£À ¥ÀæPÀl£É DAqÀ, ¨sÁgÀvÀzÀ ¥ÁPÀ ¨sÁµÉ¯Éqï EvÉÛ E¥ÀÅöà ªÀåvÁå¸À,ªÉʵÀªÀÄåzÀ §zÀ¯Ázï ¸ÁªÀÄåvÉ,LPÀåvÉ vÉÆÃeÁªÀgÉ ¸ÁzsÀå.

[GvÀÛgÀ ªÀÄÄVAqï]

18.22 £À£À «µÀAiÀÄzÀ «ÄvïÛ wgÀÎUÁ. ªÀĺÁPÁªÀå¯É£À PÁ¯ÉÆqÀÄ ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀ ¨sÁµÉ ¥ÀÇtð gÀÆ¥À ¥ÀqÉvïÛzï,¨sÁgÀvÀzÀ ¸ÀA¸ÀÌöÈw JAZÀ EvïÛAqï,ªÀiÁ¥Áðmï JAZÀ DAqï E¤à£ÀªÉ£ï ¸ÀÆPÀë÷äªÁzï vÉj¥ÁªÀÅAqÀÄ. C¥ÀUÀ d£À¸ÁªÀiÁ£Éågï  ¥Á°-¥ÁæPÀÈvÀ, ¥ÉʱÁaPÀ,C¥À¨sÀæA±À EvÁå¢ ¥ÁvÉgÉÆA¢vïÛzï, ¥Á°-¥ÁæPÀÈvÀ PÀÆqÁ UÀæAxÀ¸ÀÜ ¨sÁµÉ¯Ázï EvÁÛ . ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀ ¨sÁµÉ ¸Á»vÀå¨sÁµÉ Dzï ªÀiÁvÀæ MjAiÀÄgÉUÁAqï. C±ÉÆÃPÀ£À PÁ¯ÉÆqÀÄ ¥Á°-ªÀiÁUÀ¢ü (¥ÁæPÀÈvÀzÀ MAf ¸ÀܽÃAiÀÄ gÀÆ¥À, ªÀÄUÀzsÀ zÉñÉÆqÀÄ EvïÛAqï) ªÀÄ®è ªÀåªÀºÁgÀzÀ ¨sÁµÉ Dzï zÀQëtzÀ ªÀiÁUÀð ¥ÀvïÛzï,¹AºÀ¼À ¢éÃ¥ÉÇqÀÄ ¹AºÀ½Ã ¨sÁµÉ Dzï MjAqï E¤à ¸ÀAUÀw vÉjzÀļÁî. C¥ÀUÀ£Éà zÁæ«qÀ ¨sÁµÉ (vÀ«Ä¼ÀÄ) UÀæAxÀ¸ÀܪÁAqï. GvÀÛªÀÄ PÁªÀå¯Éqï,PÉ®ªÀÅ ¸ÀA¸ÀÌöÈwzÀ CA±ÉÆ®Ä ¥Àæ¸ÁgÀªÁAqï. PÀ£ÀßqÀ-vÉ®ÄUÀÄ ¨sÁµÉ®Ä zÁæ«qÀ PÀÄÖA¨ÉÆqÀÄ GzÀãªÀªÁzï, ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀzÀ jÃwqÉà ¨sÁªÀ,aAvÀ£É®Ä ¸Á»vÀå gÀÆ¥À ¥ÀqÉvïÛzï, ªÀĺÁPÁªÀå¯É£À ««zsÀ CA¸À®Ä F vÉAPÁ¬ÄzÀ gÁdå¯Éqï ¥ÀæZÁgÀªÁAqï. PÀ«gÁdªÀiÁUÀðPÁgÉ ¨ÉqÀAUï, avÁÛt E¤à£À AiÀÄPÀëUÁ£ÀzÀ ªÀÄÆ®¸ÀégÀÆ¥ÀzÀ  PÁªÀå-£ÁlPÀ¯É£À «µÀAiÀÄ vÉj¥ÁªÉ. F vÀļÀĪÀ £Áqïqï AiÀÄPÀëUÁ£À ªÀĺÁPÁªÀå¯É£À ¸ÀA¸ÀÌöÈw£ï,PÀ£ÀßqÀ ¨sÁµÉqï, ¥Àæw HgÀÄ-HgÀįÉqï ¥Àæ¸ÁgÀ ªÀiÁ¼ïÛAqï. vÀļÀĪÀ ¨sÁµÉ D PÁ¯ÉÆqÀÄ EwÛ£ÀªÁAqÀ¯Á, ¸Á»vÀå-PÀ¯ÁªÀĺÀvÀé ¥ÀqÉwÛ£À PÀ£ÀßqÀ AiÀÄPÀëUÁ£ÀzÀ PÀÈw¯É£ï ±ÀÈzÉÞqï MA¨ÉÆAzÀÄ §vïÛAqï vÀļÀĪÀ£Áqï. E£ÀßUÀ PÀ£ÀßqÀ ¨sÁµÉzÀ ¥Àæ¨sÁªÀ F AiÀÄPÀëUÁ£ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ vÀļÀĪÀ ¨sÁµÉ UÀæAxÀ¸ÀܪÁªÀgÉUï CrØAiÀiÁAqÀ¯Á , ¨sÁgÀvÀzÀ ¸ÀA¸ÀÌöÈw vÀļÀĪÀzÀ «ÄvïÛ vÀ£Àß ªÀÄÄzÉæ MvÀÄÛ£ÀAZÀ DAqï.

18.30  PÉÆAPÀt ¨sÁµÉzÀ ¸ÀºÀZÀAiÉÄð

vÀļÀĪÉÇqÀÄ PÉÆAPÀt ¨sÁµÉ, PÉÆAPÀt ¥ÁvÉjà£À ¸ÁgÀ¸ÀévÀ ¨ÁæºÀäuÉgï F £ÁqÀqï ªÀ¸Àw ¥ÀvïÛzï ¢Ad PÁ®£Éà DzÀÄ¥ÉÇàqÀÄ. F ¸ÁgÀ¸ÀévÉgÉ£À ¸ÉãÀªÉgï EAzïzï ¯É¥ÀÅöà£À ªÁrPÉ EvïÛAqï. F ªÀUÀðzÀPÀļÀÄ ¸Àé¨sÁªÀvÀB ±ÁAvÀ UÀÄtzÀPÀļÀÄ. F £Áqïqï ±ÉʪÀ zsÀªÀÄðzÀ DZÀgÀuÉqï ªÉÆPÀļÀÄ, ªÀĺÀvÀézÀ ¥ÁvÀæªÀ»¹zÀ£ÀPÀļÀÄ. «zÉå §Ä¢Þqï ZÀÄgÀÄPÀÄzÀPÀļÀÄ. vÀ£ÀÄ̼ÀÄ ¸ÉÃjÝ£À HgÀÝ ¥ÀÅzÀgï£Éà G¥À£ÁªÀĪÁzï ¥ÀqÉvÉÆÛAzÀÄ EwÛ£ÀPÀļÀÄ. GzÁ: PÁ£Áðqï ¸ÀzÁ²ªÀgÁAiÉÄgï,¨É£ÀUÀ¯ï ²ªÀgÁAiÉÄgï,¥ÀAeÉ ªÀÄAUÉñÀgÁAiÉÄgï, EvÁå¢ ¸ÁgÀ¸ÀévÉgÉ£À ¥ÀÅzÀgï vÀļÀÄ£ÁqÀzÀ ¦zÁ¬Ä ¥ÀgÀA§Äzï §vïÛAqï,C½zÁAw ¯ÉPÉÆÌ. ¸ÁgÀ¸ÀévÀ PÉÆAPÀt ªÀÄÈzÀÄ ¨sÁµÉ,¸ÁA¸ÀÌöÈwPÀ ¨sÁµÉ. £ÀAvÀæ §wÛ£ÀPÀļÀÄ UËqÀ¸ÁgÀ¸ÀévÀ ªÀUÀðzÀPÀļÀÄ,ªÁå¥ÁgÀzÀ d£ÉÆÃ. ªÀåªÀºÁgÀ PÀıÀ¯Égï. «zÉå,¨sÁµÉzÀ «ÄvïÛ¯Á ªÉÆPÀļÀÄ PÉÆwð£À PÁtÂPÉ ¸ÀägÀtÂÃAiÀÄ.GzÁ: gÁµÀÖç PÀ« ªÀÄAeÉñÀégÀ UÉÆëAzÀ ¥ÉÊPÀļÀÄ ªÀĺÁPÀ«, «¥ÀÅ® ¨sÁµÁzsÀåAiÀÄ£À PÁgÉgï D¢vÉÛgï. F ªÀUÀðzÀ PÉÆAPÀt ¨sÁµÉqï ªÀåªÀºÁgÉÆUÀÄ vÀPÀÌAw£À ªÉÃUÀ eÁ¹Û. £ÀAvÀæ §wÛ£ÀPÀļÀÄ PÉÆAPÀt ¥ÁvÉjà£À gÉÆêÀÄ£ï Qæ²ÑAiÀÄ£Égï. PÉÆAPÀt ¥ÁvÉgÉÆUÀÄ vÀļÀĪÉÇqÀÄ zÀÄrw£ÀPÀļÀÄ ªÉÆPÀļÀÄ EAzïzï ¥ÀtدÁ vÀ¥ÁàªÀAzï.

18.31 Fvï DAqÀ¯Á, vÀļÀĪÀ-PÉÆAPÀt ¨sÁµÁ ¸ÀA¥ÀPÀð ªÀÄÄlÖzÀªÁAqÀ¯Á, ¨sÁµÁ ¨ÁAzsÀªÀå §¯Éwf. gÀqïدÁ vÀ£Àß-vÀ£ÁvÉUÉ §Ä¼ÉªÉÇAzÀÄ ¨ÉÊzÁ. PÉÆAPÀtÂzÀ CªÀzsÀgÀuÉ (accent) vÀļÀÄPÀÄ ¥ÀvÀÄÛf,vÀļÀÄvÀªÀÅ PÉÆAPÀtÂUï ¥ÀvÀÄÛf. GzÁ: vÉÃgïUï ¥ÉÇêÉÇqÀÄ  E¤à vÀļÀÄ ¥ÁvÉgÉÆqÀÄ ¸ÀÄgÀÄvÀ CPÀëgÀ vÉÛ zsÀé¤ ¥ÀvïÛzï CªÀzsÀgÀuÉ D¢qÉà DAqÀ, PÉÆAPÀtÂqï "vÉgÁ~Pï ªÀ¸ÀÄìPÀ  " E¤à  ¥ÁvÉgÉÆqÀÄ CªÀzsÀgÀuÉ gÀqÀØ£É CPÀëgÀ-zsÀ餪ÉÄzÀ «ÄvïÛ Mjzï CªÉ£ï ¢ÃWÀð ªÀiÁ¼ÀÄà£À GZÁÑgÀuÉ DzÀÄAqÀÄ. ªÀåªÀºÁgÀzÀ zÀȶÖqï PÉÆAPÀtÂzÀPÀļÀÄ vÀļÀÄ ¥ÁvÉjà£À C¤ªÁðAiÀĪÁAqÀ, vÀļÀÄ ¥ÁvÉjà£ÀPÀļÀÄ PÉÆAPÀt ¨sÁµÉ£ï ¥ÁvÉjà£À CUÀvÀå PÀ«ÄäAiÀiÁzï £ÀAvÀæ, F gÀqïØ ¨sÁµÉzÀPÀļÀÄ PÀ£ÀßqÀ PÀ®Äà£ÀªÁzï PÀ£ÀßqÀ£Éà ªÀÄÄRå ¸ÀA¥ÀPÀð ¨sÁµÉ Dzï vÀļÀĪÉÇqÀÄ ««zsÀ ¨sÁµÁ ( PÀ£ÀßqÀ-PÉÆAPÀtÂ-vÀļÀÄ) ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ (speech community) K¥ÁðqÁAqï.

18.32 PÉ®ªÀÅ ¥ÀzÀ®Ä ªÀiÁvÀæ PÉÆAPÀtÂ-ªÀÄgÁp ¨sÁµÉ¯ÉUï vÀļÀÄqïÝ  ¥ÉÇÃw£ÀªÁzÀļÀî. vÀļÀÄvÀ "§AUÁgÀ" , ¨sÀAUÁgÀ Dzï PÉÆAPÀtÂ, ªÀÄgÁpUï ¥ÉÇÃAqï. vÀļÀÄ ¨sÁµÉqï §AUÁgÉÆUÀÄ, F MAeÉà ¥ÀzÀ MjzÀÄAqÀÄ; PÀ£ÀßqÀ vÀ«Ä¼ÀÝ ¯ÉPÉÆÌ ¥ÉÇ£Àß,a£Àß EvÁå¢ ±À§Þ®Ä gÀÆrürfÓ. ªÀÄgÁp-PÉÆAPÀtÂqï, ¸Àétð, ¸ÉÆ£À ¸ÀªÀiÁ£À ¥ÀzÀ®Ä EvïÛAqÀ¯Á, ¨sÀAUÁgÉÑ E£ÀßUÀ PÉÆAPÀt ¥ÁvÉgÉÆUÀÄ ¥ÀvïÛ¢£À ¥ÀzÀ. £À£À, PÉÆAPÀtÂqï C¥Àà, CqÉØ(CqÉ), UÀÄAqÀ EvÁå¢ SÁzÀå ªÀ¸ÀÄۯɣÀ ¥ÀÅzÀgï¯Á  vÀļÀÄqïÝ ¥ÉÇÃw£ÀªÀÅ. UÉÆÃAzsÀļÀ, UÀÆAl PÀÆqÁ F jÃwqï ªÀÄgÁp-PÉÆAPÀtÂUï ¥ÉÇÃw¤ vÀļÀĪÉÇqïÝ EAzïzï ¥ÀuÉÆð. PÉ®ªÀÅ UÁzÉ®Ä PÉÆAPÀt ¨sÁµÉqï G¼Áî. gÀZÀ£Éqï vÀļÀÄ ªÁPÀå¯É£À ¸ÁªÀÄåvÉ GAqÀÄ.  GzÁ:

* vÉÆÃAqÀ ¨sÀAUÁæZÉ,PÁuï ¦vÁ¼ÁZÉ [¨Á¬Ä §AUÁgÀzÀ PÉ© ¦vÀÛ¼ÉzÀ]. µÀ¶× «¨sÀQÛ.

* HAZÀ ZÀ°Ã°, vÉÆUÀÆ AiÉÄvÁÛ. [Kj£ÁAiÉÄ wgïÛ d¥ÀÅöàªÉ]

* UÉÆvÀÄÛ C²Ã¯É ¸ÀUÀ¼É ¸ÁAUÀÆ £ÀPÁ, UÁAmï C²Ã¯É ¸ÀUÀ¼É RZÀð£ÀPÁ. [UÉÆwÛwÛ£À ªÀiÁvÁ ¥ÀtqÀ, UÀAmï EwÛ£À ªÀiÁvÁ RZïð ªÀļÀàqÀ]

ªÀåªÀºÁgÀzÀ ¥ÁvÉgÉÆ PÉÆAPÀtÂzÀ ªÉÃUÀ C£ÀÄPÀgÀtÂÃAiÀÄ ªÀvÁÛAqÀ¯Á, vÀļÀÄvÀ qÀAPÁgÀ, lAPÁgÀ ªÀiÁeÁªÀgÉ ¸ÀºÀPÀj¥ÀÅ. JAZÀ£ÀßUÀ, ªÀÄgÁpzÀ "¸ÉÆÃqÀÆ£À" PÉÆAPÀtÂqï ªÉÃUÀzÀ jÃwqï "¸ÉÆÃqÀß" D¬Ä£ÀªÀÅAqÀÄ. ªÀÄgÁpzÀ G¥À¨sÁµÉ PÉÆAPÀt E¤à ºÉýPÉ EvïÛAqÀ¯Á, PÉÆAPÀt ¸ÀévÀAvÀæªÁzÀÄAqÀÄ. zÁæ«qÀzÀ ¸ÀA¥ÀPÀð«vïÛzï, PÀ£ÀßqÀ-vÀļÀĪÉÇUÀÄ PÉÆAPÀt ªÁåPÀgÀt ¤Ãwqï PÉ®ªÀÅ ºÉÆðPÉ GAqÀÄ. GzÁ: ªÀÄgÁpqï gÁªÀiÁ¯Á ¸ÁAUï E¤à£ÀªÀÅ®Ä ¸À¥ÀÛ«Ä «¨sÀQÛ ¥ÀævÀåAiÀĪÁAqÀ, PÉÆAPÀtÂqï gÁªÀÄ~Pï ¸ÁAUï D¥ÀÅAqÀÄ. ZÀvÀÄy𠫨sÀQÛqï ¥ÀævÀåAiÀÄ ¥ÀvïÛzï,PÀ£ÀßqÀ vÀļÀÄvÀ ¯ÉPÉÆÌ (PÉ, UÉ CxÀªÁ vÀļÀÄlÄ UÀ PÀ ¥ÀævÀåAiÀÄ ¥ÀvÀÄÛ£ÀAZÀ. PÉÆAPÀtÂzÀ MAf UÁzÉ EAzÉ£ï ¸ÀàµÀÖ ¦£ÁàªÀÅAqÀÄ: "KPï ¨sÀPÁÛ~Pï KPï vÁAzÀƼï").

18.33 ¸ÁgÁA±ÀªÁzï vÀļÀÄPï GvÀÛgÉÆqÀÄ ªÀÄgÁp. PÉÆAPÀt ¨sÁµÉ®Ä ¸À«ÄÃ¥ÀªÀwð ¨sÁµÉ®Ä E¤à£À¬Ämï MAvÉ DAqÀ¯Á ¸ÀvÀå E¥ÉÇàqÀÄ. zÁAiÉÄV£ÀßUÀ, F ªÀÄgÁp PÉÆAPÀtÂzÀ eÁUÀ¯Éqï MAf PÁ¯ÉÆqÀÄ ¥ÁæPÀÈvÀ ¨sÁµÉ£Éà EvïÛzï, F ¥ÁæPÀÈvÀ ¨sÁµÉzÀ ¸ÀA¥ÀPÀð vÀļÀĪÉÇUÀÄ ¢Ad ¥ÁæPïqï (E£ÀßUÀ, Qæ²ÑAiÀÄ£ï AiÀÄÄUÁgÀA¨ÉÆqïÝ £ÀAvÀgÀzÀ zÀQëtzÀ ªÀÄÆ®zÁæ«qÀzÀ ¸ÀA¥ÀPÀð ¥Àqɦ£À ¦gÁPïqï) EvïÛzï, vÀļÀÄvÀ dPÁgÀ GZÁÑgÉÆUÀÄ ¥ÁæPÀÈvÀzÀ dìPÁgÀ GZÁÑgÀuÉ PÁgÀtªÁzÀÄ¥ÀÅöà£À ¸ÁzsÀåvÉqï, vÀ«Ä¼ÀÝ PÀ£ÀßqÀzÀ ¸ÀASÁåªÁZÀPÀ¯Éqï MAf, ªÀÄÆf, Df.... E¤à ±À§Þ®Ä vÀļÀÄmï gÀÆrüUï §vïÛAqï. CAZÀ£ÉÃ, ¥Àfgï, ¥ÀeÉ E¤à ¥ÀzÀ®Ä ¥À¹gï, ¥ÀeÉ>ºÀ¸É E¤à PÀ£ÀßqÀzÀ ¥ÀAiÀiÁðAiÀÄ GZÁÑgÀ PÀÆqÁ EAZÀ£Éà vÀļÀĪÉÇUÀÄ ¸ÉÃgïÝAqï.

vÀļÀĪÉÇqÀÄ zsÁ«ÄðPÀ vÀvÀé-¸ÀA¸ÀÌöÈw

18.40 CAZÁAqÀ vÀļÀĪÉÇqÀÄ ¥ÁæPïqï EwÛ£À ¸ÀA¸ÀÌöÈw ªÀĺÁPÁªÀåzÀ ¸ÀA¸ÀÌöÈw CvÁÛ? CvïÛ EAzïzï ¥ÀuÉÆð. D¢qï, ªÀiÁ£ÀªÉ ªÀÄÈUÀ¥À±ÀÄ®Ä, C¬Ämï¯Á PÀÆægÀ ªÀUÀðzÀ¬ÄPÀļɣï zÉʪÀ EAzïzï £ÀA§Ä¢vÉÛ. F ¥Áæt DgÁzsÀ£É PÉ®ªÀÅ zÉñÉƯÉqï DZÀgÀuÉqï EvïÛAqï. £ÀAvÀæ vÀÆ, ¤Ãgï, UÁ½, vÉr¯ï-«ÄAZï E¤à £ÉʸÀVðPÀ ±ÀQÛ®Ä zÉʪÉÇ®Ä DAiÀiÁ. ªÉÃzÀPÁ®zÀ ¸ÀA¸ÀÌöÈw, VæÃPï ¸ÀA¸ÀÌöÈw, ¥À²ðAiÀiÁzÀ ¥ÁæPïzÀ ¸ÀA¸ÀÌöÈw F jÃwzÀªÁAqÀ, C¬ÄvÀ £ÀAvÀæzÀ ªÀĺÁPÁªÀå¯É£À PÁ¯ÉÆqÀÄ, ªÀiÁ£ÀªÉ MAf KPÉÊPÀ zÉʪÀvÀéUï C¢üãÀ£ÁzÀļÉî E¤à ¸ÀA¸ÀÌöÈw §vïÛAqï. CªÉqÁè £ÀAvÀæ, ªÀiÁ£ÀªÀ£À DzÀ±Àð fêÀ£À, ¸ÀvÀå, C»A¸É, ±ÁAw E¤à£ÀªÉà zÉʪÀ¸ÀégÀƦ, vÁåUÉÆqïÝ «ÄvïÛ ¨ÉÃvÉ zÉêÉjfÓ, ªÀiÁ£ÀªÀ£À fêÀ£ÉÆqÀÄ ±ÀªÉÄ, zÀªÉÄ ±ÁAw ¥Á®£Éqï ¸ÀA¸ÀÌöÈw GAqÀÄ E¤à£ÀªÀÅ §wÛ¤, ¨sÁgÀvÉÆqÉÃ. eÉÊ£À,§ÄzÀÞ zsÀªÀÄ𠧺ÀĵÀB ªÀĺÁPÁªÀå gÀZÀ£É D¬Ä£À PÁ¯ÉÆqÀÄ CxÀªÁ PÉ®ªÉà ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ £ÀAvÀæ ¥ÀæZÁgÉÆUÀÄ §vÁÛ. eÉÊ£À ªÀÄvÀzÀ ¸ÀA¥ÀÇtð ±ÁAw vÀvÀé GvÀÛgÉÆqÀÄ ¥ÀæPÁ±ÀªÁªÀA¢£À PÁ¯ÉÆqÀÄ zÀQëtzÀ ¥ÁAqÀå gÁeÉÆåqÀÄ-ªÀÄzsÀÄgÉqï ¨ÉƼÀÄàUï §vïAqï. §ÄzÀÞzsÀªÀÄð ¦æAiÀÄzÀ²ð C±ÉÆÃPÀ£À ªÀĺÁ¸ÀªÀiÁædåzÀ ¸ÀA¸ÀÌöÈwzÀ ¸ÀAPÉÃvÀªÁAqï. vÉAPÁE PÉÆÃAlÄzÀ ¥ÁAqÀå, ZÉÃgÀ, ZÉÆüÀ gÁdå¯Éqï §ÄzÀÞzsÀªÀÄð, eÉÊ£ÀzsÀªÀÄð®Ä ¥ÀæZÁgÀPÁAiÀÄð vÉÆqÀVAiÀÄ. ¥ÁAqÀå gÁeÉÆåqÀÄ eÉÊ£À ªÀÄvÀ «zÁéA¸Égï, PÁªÀå ¸Á»vÀå ªÁåPÀgÀt gÀZÀ£É ªÀiÁ½Û£ÀªÀÅAqÀÄ. C±ÉÆÃPÀ£À ±Á¸À£ÉÆqÀÄ ¸ÀvÀå¥ÀÅvÉÆ E¤à£ÀªÉà vÀļÀÄ£Áqï EAzïzï ¸ÀªÀÄxÀð£É ªÀiÁ¼ÀÄàªÉgï «zÁéA¸Égï. F vÀļÀÄ£ÁqïUï Qæ²ÑAiÀÄ£ï AiÀÄÄUÁgÀA¨sÉÆqÀÄ ¥ÁAqÀå gÁdåzÀ ¸ÀA¥ÀPÀð«vïÛzï,F ¥ÀæzÉñÀ ¥ÁAqÀå ªÀ¸ÁºÀvÀÄ D¢wÛ£À «µÀAiÀÄ UÀæAxÀ¯ÉqïÝ ±Á¸À£À¯ÉqïÝ vÉj¦£À ¯ÉPÉÆÌ,d£ÀªÀiÁ¤£À ¥ÁvÉgÉÆqÀÄ GAvÀÄ¢£À¬Ämï vÉÆÃfzï §¥ÀÅðAqÀÄ. ¥ÁAqÀågÁeÉgï eÉÊ£Égï E¤à£ÀªÀůÁ DPÁ¯ÉÆqÀÄ eÉÊ£ÀªÀÄvÀ ¥Àæ¨sÁªÀ vÀļÀĪÉÇqÀÄ EvïÛzï,zÀQëtzÀ ªÀÄzsÀÄgÉqï CªÀÅ QëÃt ªÁ¬Ä¤ wêÀæUÁ«Ä ±ÉʪÀvÀvÀé (ultra-Shaivism) ¥À槮ªÁ¬Ä£À¥ÀUÀ EAzïzï vÉj¥ÀÅAqÀÄ.

18.41 ±ÉʪÀ ¸ÀA¸ÀÌöÈwqï zÉêÉgÀÄAqÀÄ. KPÀ¸ÀégÀƦ, QAavï DPÁgÀzÀ,°AUÀ gÀÆ¥ÀzÀ zÉêÉgï. °AUÀ E£ÀßUÀ aºÉß. KPÀvÀézÀ aºÉß. eÉÊ£ÀªÀÄvÉÆmï ªÀÄÆjÛ¥ÀÇeÉ C¥ÀUÀ gÀÆ¥À vÁ½ÝwÛf. ªÀiÁ£ÀªÀ£À ±ÉæõÀÖUÀÄt,±ÁAw ¸ÀªÀðvÀæ ±ÁAwAiÉÄ zÉêÉgÀvÁÛªÀAzÉ, zÉʪÀvÀé ªÀÄÆwðqï EfÓ E¤à ¸ÀA¸ÀÌöÈw PÀÆqÁ ªÀiÁ¥ÁðqÁ¦£À ¥Àæ¸ÀAUÀ MzÀUïAqï.

 PÉ®ªÀÅ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ £ÀAvÀæ, ±ÀæªÀt¨É¼ÀUÉƼÉÆqÀÄ ¨ÁºÀħ°£À MAeÉÃPÀ¯ïèzÀ ªÀÄ®è ¥ÀæwªÉÄ ¥ÀÇeÉUï CºÀðªÁzï §vïÛAqï. F ¥sÀ®ªÁzï vÀļÀĪÉÇqÀÄ eÉÊ£À ¸ÀA¸ÀÌöÈw PÀÄqÉÆgÀ vÀgÉzÉvïðAqï. ¥ÀqÀÄ©zÉæ, JªÀiÁð¼ï, ¨ÁPÀÆðgÀÄ zÀAa£À wÃgÀ¥ÀæzÉñÉƯÉqïÝ MgÀªÀiÁf£À eÉÊ£ÀªÀÄvÀ ¸ÀA¸ÀÌöÈw ªÀÄÆqÁ¬ÄzÀ ªÉÃtÄ¥ÀÅgÀ [ªÀÄÆqÀ©zÉæ] ªÉÃtÆgÀÄ, PÁPÀð¼ÉÆqÀÄ ¥ÀæPÁ±ÀªÀiÁ£ÀªÁAqï. ¨ÁºÀħ°£À KPÀ²¯Á ¥ÀæwªÉÄ®Ä gÀavÀªÁAiÀÄ. ªÀÄÆqÀ©zÉæAiÀÄAvÀÆ ¨sÁgÀvÉÆqÀÄ eÉÊ£ÀPÁ²AiÀiÁAqï. ªÀÄÄ®à£Éà ªÀĺÁPÀ« gÀvÁßPÀgÀ ªÀtÂð£À " JAZÀ ¥ÉÇgÁèAqÉAzÀÄ vÀļÀĪÀgÀÄ ªÉÄÊAiÀÄÄ©â PÉüÀ¨ÉÃPÀtÚ " E¤à ¨sÀgÀvÉñÀ ªÉʨsÀªÀ ¥ÀÅmïÖzï §vïÛAqï.

18.42 ±ÉʪÀ ¸ÀA¸ÀÌöÈwzÀ zÉÆåÃvÀPÀªÁzï vÀļÀĪÀ£Áqïqï ºÀ½îºÀ½î¯Éqï ²ªÁ®AiÀÄ®Ä GAqÁAiÀÄ. eÉÊ£À ¥Á槮å EeÁÓAw£À PÁ¯ÉÆqÀÄ,°AUÀ gÀƦ (KPÉÊPÀ zÉêÀvÀézÀ ¸ÀAPÉÃvÀ)zÀ ²ªÁ®AiÀÄ®Ä vÀļÀÄ£Áqïqï EvÀgÀ zÀQët ¨sÁgÀvÀzÀ (vÀ«Ä¼ÀÄ£ÁqÀÝ) ¯ÉPÉÆÌ wêÀæUÁ«ÄAiÀiÁ¢wÛf E¤à£ÀªÀÅ UÀªÀĤÃAiÀÄ.  F £ÁqÀÝ ªÀÄÆ®UÀÄt£Éà EAzÉPï PÁgÀt£ÉÆ E¤à£À ¯ÉPÉÆÌ F ªÀÄÈzÀÄUÁ«Ä ²ªÀvÀvÀé ¸ÀA¸ÀÌöÈwqÁݪÀgÉ, ªÀÄÄ®à vÉAPÁ¬ÄzÀAZÀ ªÀÄvÀWÀµÀðuÉ £ÀqÀwÛf. ¸ÀĪÀiÁgÁzï Qæ.±À. 10-12 £Éà ±ÀvÀªÀiÁ£ÉÆqÀÄ PÉÃgÀ¼ÀzÀ ¨ÁæºÀät ªÀUÀðzÀPÀļÀÄ EqÉUï §vÉÛgï. ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀ ¥ÁArvÀå,ªÀÄAvÀæ,vÀAvÀæ, ªÀÄzïð, eÉÆåÃwµÀ EvÁå¢ d£ÉÆÃ¥ÀAiÉÆÃV UÉÆvÀÄÛqÀÄ(eÁÕ£ÉÆqÀÄ), ªÉÆPÀļÀÄ F £Áqïqï ¹ÜgÀ GAvÀÄ£À ¥Àæ¸ÀAUÀªÁAqï. ªÀįÉAiÀiÁ¼ÀzÀ C£ÀÄ£Á¹PÀ GZÁÑgÀuÉqï vÀļÀÄ ¨sÁµÉ£Éà ªÉÆPÀļÀÄ ¥ÁvÉgÉÆAzÀÄ §vÉÛgï. CAZÀ£ÉÃ, zÉéöÊvÀ ªÀÄvÀ ¸ÁÜ¥À£ÉAiÀiÁAqï. fêÁvÀä-¥ÀgÀªÀiÁvÀä ¨ÉÃvÉ ¨ÉÃvÉ E¤à vÀvÀé, ¥ÀÇeÉUï- ¨sÀQÛUï ¥Áæ±À¸ÀÛ÷å«wÛ£À F ¸ÀA¸ÀÌöÈw, ªÀĺÁPÁªÀå ªÀĺÁ¨sÁgÀvÀzÀ D¹ÛêÁgÀzÀ «ÄvïÛqï §wÛ£ÀªÀÅ. ªÉʵÀÚªÀ zsÀªÀÄðzÀ F ¸ÀA¸ÀÌöÈwqï¯Á wêÀævÉ EfÓ. F ¸ÀA¸ÀÌöÈwqï ¨sÀQÛUï ¥ÁæzsÁ£Àå EwÛ£ÀAZÀ, zÁ¸À QÃvÀð£É¯ÉUï CªÀPÁ±À ªÁAqï. ¥ÀÅgÀAzÀgÀzÁ¸À,PÀ£ÀPÀzÁ¸Égï PÀ£ÁðlPÀzÀ zÁ¸À ¥ÀgÀA¥ÀgÉqï, «¨sÀÆw ¥ÀÅgÀĵÉgï. d£À¸ÁªÀiÁ£ÉågÉ ªÀÄ£À¹ì£ï DPÀµÀðuÉ ªÀiÁ½Û£À F QÃvÀð£É®Ä, vÀļÀĪÉÇqÀÄ PÀ£ÀßqÀ ¨sÁµÉ£ï MvÁÛAiÀÄzÁAw£À ¯ÉPÉÆÌ ¥ÀæZÁgÀ ªÀiÁ½ÛrAiÀiÁ. F ¸ÀA¢üPÁ¯ÉÆqÀÄ PÀ£ÀßqÀ£Éà F £ÁqÀÝ ¸ÀªÀð±ÀQÛzÀ ¨sÁµÉAiÀiÁzï, PÀ£ÀßqÀ vÉjAiÀÄA¢£ÀPÀļÀÄ DZÁgÀ-«ZÁgÉÆqÀÄ ¢Ad ¦gÁªÀÅ EwÛ£ÀPÀļÀÄ ªÀiÁvÀæ vÀļÀÄ ¥ÁvÉgÉÆ£ÀÄ ¥ÁvÉjà£ÀªÁAqï.

18.43 MAf PÁ¯ÉÆqÀÄ ²ªÁ®AiÀÄ®Ä £ÁqÀÝ ªÀÄƯɪÀÄƯÉqï EwÛ£ÀªÁAqÀ, F ¨sÀQÛ ¥ÀæzsÁ£ÀªÁ¬Ä£À ªÉʵÀÚªÀ zsÀªÀÄð, zÉéöÊvÀ ¹zÁÞAvÀzÁvï ±ÉÆèsÉzÁAvÉ, F ²ªÁ®AiÀÄ®Ä EwÛ£ÀªÀÅ®Ä (PÉ®ªÀÅ PÀqÉmï, CªÉà °AUÀgÀÆ¥ÀzÀ «ÄvïÛ) zÀÄUÁðzÉë£À ¥ÀÇeÉ DgÀA¨sÀªÁAqï. d£ÀªÀiÁ¤ F zÀÄUÁð ¥ÀÇeÉzÀ ¸ÀA¸ÀÌöÈwUï G¼ÀAiÀiÁ¬Ä£À¬Ämï «avÀæzÁ¯Á EfÓ. zÁAiÉÄV£ÀßUÀ, D¢qï ¥ÁætÂ¥ÀÇeÉ, ¨sÀÆvÁgÁzsÀ£É EvïÛzï, PÀÄjPÉÆÃj¯É£ï gÀPÁÛDgÀ PÉƦð£À ¸ÀA¸ÀÌöÈw EvÉÛ¯Á MjzÀÄAqÀÄ.  F ¨sÀÆvÁgÁzsÀ£É ¢Ad ¥ÁæPÀݪÁzï,PÉÆî£ÉêÀÄ E¤à ªÁ¶ðPÀ eÁ£À¥ÀzÀ ¸ÁA¸ÀÌöÈwPÀ ZÀlĪÀnPÉ®Ä £ÀqÀ¥ÀÅAqÀÄ. UÁæªÀÄzÉêÀvÉ E¤à ¥ÀÅUÀjPÉ zÀÄUÁðzÉêÁ®AiÉÆUÀÄ ¸À®ÄèAqÀÄ. DAiÀÄ£À, vÉÃgï, ®PÀë ¢Ã¥À ªÀĺÁ£ÀªÀ«Ä ¥ÀÇeÉ EvÁå¢®Ä UÁæªÀÄzÀPÀļÉUï ¥À§ðzÀ ¢£ÀPÀįÁzÀ¼Àî.

18.44 £ÁUÀgÀ¥ÀÇeÉ(Naga cult) zÀQët ¨sÁgÀvÉÆqÀÄ ªÀiÁvÁ PÀqÉmï GAqÀÄ. DAqÀ,vÀļÀĪÉÇqÀÄ £ÁUÀzÀ±Àð£À, £ÁUÀªÀÄAqÀ®, zÉPÉÌzÀ §° E¤à ¥ÀÇeÁ«¢ü®Ä PÀ¯ÁvÀäPÀªÁw£À ¯ÉPÉÆÌ ¨ÉÃvÉ PÀqÉmï vÉÆÃdÄeÁ. eÁÕ£À¦ÃoÀ «eÉÃvÉgï qÁ| ²ªÀgÁªÀÄ PÁgÀAvÉgï (AiÀÄPÀëUÁ£À §AiÀįÁl, ¥ÀÅl 100) "zÉPÉÌzÀ §°" E¤à £ÁUÁgÁzsÀ£ÉzÀ «µÀAiÀÄ vÉj¥ÁªÉgï. §° E¤à£À¬ÄPï "gÀPÀÛ§° AiÀiÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ" EAzïzï C£ÀĪÀiÁ£ÉÆqÀÄ ¥ÀuÉÛgï. vÀļÀĪÉÇqÀÄ F §° E¤à ¥ÀÇeÁ «¢ü®Ä £ÀqÀ¥ÀÅAqÀÄ. §° E¤à ¥ÀzÀ vÀļÀÄlÄ ¥Áæt §° E¤à CxÀð PÉÆ¥ÀÅðf. ªÀÄÆ®zÁæ«qÀzÀ ªÀ½, ªÀ½PïÌ zsÁvÀÄqïÝ §PÁgÀ DzÉñÀªÁzï §½ Dzï vÀļÀĪÀzÀ GZÁÑgÉÆqÀÄ PÀļÀ ªÀiÁAiÀĪÁzï ®PÁgÀ«wÛ£À §° DzÀÄAqÀÄ. (ªÀ½> §½ > §°). vÀļÀĪÀ zÀÄUÁðzÉêÁ®AiÀįÉqï, ªÁ¶ðPÀ GvÀìªÀzÀ CAUÀªÁzï, zÉêÉgÉ ªÀÄÆwð£ï ¥Áwæ vÀÄA¨ÉÆAzÀÄ zÀ±Àð£À £ÀvÀð£À ¸À»vÀ ¦zÁ¬ÄzÀ CAUÉÆuÉÆqÀÄ ¸ÀÄvÀÄÛ §¦ð£À ±ÉÆèsÁAiÀĪÀiÁ£À ¥ÀÇeÁ §° £ï £É£É¥ÀÅ ªÀiÁ¼ÉÆÛ£ÉÆ°.  CAZÁzï, F §° ¥ÀzÉÆPÀįÁ, gÀPÀÛ §° E¤à PÀ£ÀßqÀzÀ ¥ÀzÉÆPÀįÁ ¸ÀA§AzsÀ«fÓ. £ÁUÀªÀÄAqÀ®, zÉPÉÌzÀ §° E¤à£ÀªÀÅ EAa£À ¸ÁA¸ÀÌöÈwPÀ zÀȱÀå.

 £ÁUÁgÁzsÀ£ÉzÀ zÀPÉÌ §°vÀÛ PÀÄjvÁzï qÁ| PÁgÀAvÉgï ¥ÀtÂÛ£À " ....F vÉgÀ£À°è ¸ËAzÀAiÀÄ𠫸ÁÛgÀªÀ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀAvÀºÀ, «±Àé¨sÁ¶AiÀiÁUÀ §®è £ÀÈvÀåUÀ¼ÀÄ §ºÀÄ C¥ÀǪÀðªÉAzÀÄ ºÉüÀ§ºÀÄzÀÄ, £ÀªÀÄä §AiÀÄ®lªÀÅ ºÀÄnÖPÉÆAqÀAvÀºÀ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ°è F zÉòÃAiÀÄ ¸ÀA¥ÀvÀÄÛ ¹zÀÞªÁV PÁ¢vÀÄÛ." E¤à£À ¥ÁvÉgÉÆ CPÀëgÀ±ÀB ¸ÀvÀå.  PÀ¯Á zÀȶÖqï F £ÁUÁgÁzsÀ£É ¸ÀA¸ÀÌöÈw vÀļÀÄ zÀQët PÀ£ÀßqÉÆqÀÄ «²µÀÖªÁAqÀ, F  £ÁUÀ ¸ÀA¸ÀÌöÈwzÀ »£É߯Éqï ªÀiÁ£ÀªÀ¸Àé¨sÁªÀ ¥ÀjªÀvÀð£ÉzÀ ¸ÀAPÉÃvÀªÀÅAqÀÄ. «zÉñÉƯÉqï «µÀdAvÀÄ £ÁUÀUï ªÀÄ£ÀßuÉ EfÓ. «ZÁgÀªÀAvÉ ªÀiÁ£ÀªÉ vÀ£Àß ¥Áæt»A¸ÉzÀ zÀĵÀÖ ¤Ãw£ï PÀqÀvïÛzï ¥ÉÇÃw£À, F £ÁUÁgÁzsÀ£É C»A¸É,  ±ÁAwzÀ ªÀiÁgÉÆÎqÀÄ MAf gÁdªÀiÁUÀðªÁzÀÄAqÀÄ. zÉéõÀgÀ»vÀ ªÀÄ£ÉÆèsÁªÀ£Éà C»A¸ÉUï ªÀÄÆ®: C»A¸É£Éà ±ÁAwUï ªÀÄÆ®. ¥ÉÇÃrUÉ£É zÉéõÉÆUÀÄ ªÀÄÆ®; ªÀĪÀÄPÁgÀ-CeÁÕ£À£Éà ¥ÉÇÃrUÉUï ªÀÄÆ®PÁgÀt. CAZÁzï ¥ÁætÂUËgÀªÀ, ¥Á椯ɣÀ «ÄvïÛ ¤µÁ̪ÀÄ ¦æÃw,«±Áé¸À£Éà EAzÉPï GvÀÛªÀÄ ¸ÁzsÀ£É.

18.45 F jÃwqï vÀļÀĨsÁµÁ ¥ÀæzÉñÉÆqÀÄ £Á£Á ¸ÀA¸ÀÌöÈw®Ä CAZÀCAZÀ£Éà MjAiÉÆAzÀÄ §vïÛzï, CªÀÅ MAf ¸ÁA¸ÀÌöÈwPÀ ªÀ¸ÀÄÛ ¸ÀAUÀæºÁ®AiÀÄ E¤à£Ávï ªÀÄmïÖUï £ÀqÀvÉÆÛAzÀÄ ¨ÉÊzÀAqï. CAZÀ£Éà vÀļÀĪÀ ¨sÁµÉ ¨ÉÆPÀ zÁæ«qÀ ¸ÀA¸ÀÌöÈw ¨sÁgÀvÀzÀ ±ÉæõÀÖ ¸ÀA¸ÀÌöÈwUï «±ÉõÀ PÁtÂPÉ ¤ÃrzÀļÀî E¤à£À¬Ämï ¸ÀvÀå vÉÆÃdÄAqÀÄ. "vÉAPÀ£ÁqÀ ªÀľÉAiÀÄ°Ì£ÀÄßA ªÀÄ£ÀA §PÀÄðªÉÄà " E¤à PÉògÁd£À ¥ÁvÉgÀ PÀÆqÁ F zɸÉmï MA§ÄAqÀvÁÛ!

 -ಬುಧಾನಂದ ಶಿವಳ್ಳಿ

=18=